سید رضا قزوینی غرابی تحلیل گر مسائل عراق در گفتگو با ایرنا:
مرکز و جنوب عراق به دلیل بافت فرهنگی و مذهبی مشترک با ایران، منطقه نفوذ تهران است. همچنانکه دولتها در بغداد نیز همیشه در شکل مناسبات خود با تهران تحت فشار واشنگتن و برخی کشورهای دیگر بوده و هستند. تحریک بدنه اجتماعی این منطقه علیه ایران برای تضعیف نفوذ مورد اشاره تهران در این مناطق موضوعی است که نباید از آن به سادگی گذشت.
a
اصل اعتراضات، به اوضاع معیشتی بوده است بنابراین نمیتوان آن را اعتراضاتی ضد ایرانی نامید. اما طبیعی است که اگر بپذیریم تظاهرات فعلی یک طرح برای فشار خارجی بر دولت عبدالمهدی و تنبیه او به دلیل برخی اقدامات و رفتارهای اخیر وی است و طراحان بر بستر مطالبات واقعی و مشروع مردم در خصوص اوضاع معیشتی حرکت کردهاند و برخی رسانهها نیز در تهییج احساسات معترضان نقش داشتهاند، مشخص میشود که در این میان نیز برخی افراد ممکن است شعارهای ضد ایرانی سر دهند.
عراق به دلیل شرایط ویژهاش در منازعات منطقهای و بینالمللی و حضور بازیگران فعال از منطقه و خارج آن، به ویژه در طول سالها اخیر صحنه این رقابتها و درگیری بوده است. این بازیگران در صحنه رقابت تمایل به اعمال نفوذ جدی در بغداد بیش از سایر رقبا دارند. در این میان دولت ترامپ نشان داده است که در سایه فشارهای سنگین علیه تهران تمایلی به نزدیکی بغداد به آن ندارد.
رفتارها و اقدامات هفتههای اخیر نخستوزیر عراق نشان میدهد که مورد رضایت آمریکا و همپیمانان آن قرار نگرفته است. بنابراین طبیعی است که برای ارسال پیام قاطع به نخستوزیر، از ابزارهای منحصربفرد خود استفاده کنند. ایجاد نا امنی و تزلزل جایگاه نخستوزیر یکی از این ابزارهاست. بنابراین در تظاهرات اخیر معتقدم نمیتوان از نقش عوامل خارجی در برنامهریزی آن غافل ماند.
برخی از فراکسیونها و احزاب عضویت خود را در پارلمان به تعویق انداختهاند و برخی دیگر مانند سائرون و نصر، خواهان استعفای نخستوزیر و برگزاری انتخابات زودهنگام شدهاند. با این حال نمیتوان گفت این احزاب چقدر در رفتار خود صادق هستند. این احتمال وجود دارد که احزاب و گروهها برای ژست ایستادن در کنار مردم یا حتی ممانعت از سقوط دولت عبدالمهدی دست به تعلیق حضور خود زده باشند.
معتقدم تظاهرات اخیر و مطالبات احزاب برای استعفا باعث سرنگونی عبدالمهدی نخواهد شد مگر آنکه خود وی شخصا تمایلی برای ادامه فعالیت نداشته باشد.
در فضای مجازی و در میان زائران ایرانی، این اعتقاد وجود دارد که رخدادهای اخیر برای تخریب اربعین برنامهریزی شده است و همین مسئله باعث شده که عزم جدیتری در میان ایرانیها برای انجام مناسک اربعین امسال دیده شود.