محمدصادق کوشکی: تظاهرات صورت گرفته در عراق مصنوعی است و واقعی نیست
محمدصادق کوشکی: تظاهرات صورت گرفته در عراق مصنوعی است و واقعی نیست و در مورد حضور ونقش ایران در عراق اغراق شده و ما فعال مایشاء در این کشور نیستیم .
بخش اول
محمدصادق کوشکی عصر روز دوشنبه در نشست «نا آرامی در عراق»، انسداد حکمرانی و مداخلات خارجی که با حضور تعدادی از دانشجویان و کارشناسان مسائل عراق به همت اندیشکده حاکمیت و روابط بین الملل در دانشگاه تهران برگزار شده بود در بخشی از صحبت‌های خود با اشاره به تفاوت‌های دولت عادل المهدی با دولت‌های پیشین عراق از جمله نوری مالکی و حیدر عبادی افزود: غربی ها در بیان علت اعتراضات در عراق می‌گویند مردم به خاطر مشکلات اقتصادی و فساد خونشان به جوش آمده است. در حالیکه باید گفت فشارها در دولت عادل المهدی کمتر از دوران عبادی و مالکی است.
وی با بیان این‌که «برخی از تحلیل‌ها مبنی بر این‌که اعتراضات اخیر در عراق ناشی از بحران معیشت است برای من قابل فهم نیست؛ چراکه وضعیت در عراق کنونی بهتر از دوران افرادی چون نوری مالکی و حیدر عبادی است» ادامه داد: در دولت‌های قبلی مهمترین خواسته مردم آرامش و امنیت بود. موضوعی که در این کشور وجود نداشت ولی اکنون شاهد آرامش در این منطقه هستیم و از انفجارات و عملیات‌های تروریستی قبل خبری نیست.
این استاد دانشگاه با اعتقاد بر این‌که «اولین و جدی‌ترین مخالف تحقق رشد و ثبات در عراق عربستان است»، ادامه داد: اگر عراق بتواند در حوزه اقتصادی و سیاسی به یک ثبات نسبی دست پیدا کند این بزرگتریند چالش برای عربستان خواهد بود. چراکه؛ سعودی‌ها نگران این هستند که مردم کشورشان الگویی چون عراق را مطالبه کند.
کوشکی خاطرنشان کرد: در حال حاضر سطحی از ماکسیمم دموکراسی در عراق حاکم است و اگر ثبات اقتصادی و توسعه نیز در این کشور حاکم شود آن موقع مردم عربستان نگاه می‌کنند که در کشور همسایه شمالی‌شان رشد و ثبات سیاسی و اقتصادی وجود دارد ولی در کشور آنها حتی یک پارلمان نیز به صورت نمادین وجود ندارد. بر همین اساس باید گفت بزرگترین دشمن تحقق دموکراسی در عراق کشورهایی چون عربسان و امارات هستند و در همین چهارچوب در حال حاضر بیشترین هزینه را برای ایجاد ناامنی در این کشور می‌کند.
وی با بیان این‌که «انجام اعتراضات مردمی در عراق فقط معطوف به وضعیت کنونی نیست»، اظهار کرد: در دوران حاکمیت داعش در بخش‌هایی از عراق شاهد اعتراضات شدیدتری در عراق بودیم. چنانکه معترضان که بیشتر طرفداران مقتدا صدر بودند وارد پارلمان عراق شدند و تلاش داشتند که آسیب‌هایی را به این مکان وارد کنند و آنها همچنین برای ورود به منطقه سبز بغداد تلاش‌هایی را انجام دادند. در آن مقطع معترضان شعارهای بسیار تندی علیه قاسم سلیمانی و ایران دادند ولی این راهپیمایی و اعتراضات در فضای مجازی انعکاس چندانی نداد. شعارهایی که آنها در آن مقطع علیه ایران می‌دادند شدیدتر از شعارهای کنونی بود ولی همانطور که گفتم انعکاس چندانی نداشت ولی اعتراضات اخیر که به شدت اعتراضات قبل نیست به شدت از سوی رسانه‌های عربی بازتاب داده می‌شود و این رسانه‌ها حساسیت ویژه‌ای برای انعکاس این اعتراضات دارد.
این کارشناس مسائل سیاسی به آنچه ناکارآمدی سیستم حکومتی عراق خواند، اشاره کرد و افزود: جمعیت عراق حدود 35 میلیون نفر است که بیش از هفت میلیون نفر آنها حقوق بگیر دولت هستند یعنی عراق نصف جمعیت ایران را دارد ولی دو برابر ایران کارمند دارد و این باعث ناکارآمدی دولت در این کشور شده و علت همه این مسائل به این خاطر است که ساختار و قانون اساسی این کشور علیل خلق شده است.
کوشکی در این نشست در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که به نظر وی بازیگردان اصلی اعتراضات در عراق چه کسانی هستند؟ اظهار کرد: آمریکایی‌ها با حضور در عراق تلاش کردند که از این حضور استفاده حداکثری بکنند و در واقع به قول خودشان درختی را آماده کردند ولی وقتی آن را تکان دادند میوه آن در دامن ایران افتاد. در واقع عده‌ای در جریان حضور آمریکا در عراق و حوادث پس از آن دولت واشنگتن را بازنده ماجرا و ایران را برنده ماجرا می‌دانند و آنها معتقدند ایران محصولی که ناشی از اقدامات آمریکایی‌ها بود را برداشت کرد.
وی ادامه داد: آمریکایی‌ها بعد از برگزار شدن سه دوره انتخابات کلان در عراق به این نتیجه رسیده‌اند که با ساختار فعلی در عراق نمی‌توانند دولت مورد نظر خود را در این کشور بر روی کار بیاورند و در واقع امکان به قدرت رسیدن یک دولت دموکراتیک غرب گرا وجود ندارد. با توجه به این موضوع در حال حاضر گزینه مطلوب آمریکایی‌ها برای عراق وقوع کودتای نظامی یا کودتای برآمده از جنگ داخلی در این کشور است. چنانکه فردی مانند ساعدی که رابطه خوبی با سعودی‌ها و آمریکایی‌ها دارد بر روی کار بیاید.
رویداد استراتژیک
بخش دوم
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که چرا اعتراضات بیشتر در مناطق شیعه نشین در حال وقوع است و در مناطق سنی نشین این اعتراضات چندان شدت ندارد به وضعیت برخی از مناطق سنی نشین از جمله موصل اشاره کرد و گفت: مردم در موصل سقفی برای زندگی ندارند، چه برسد شغل. بنابراین اگر اعتراضات کنونی در عراق طبیعی بود این اعتراضات باید در مناطقی چون فلوجه و موصل از شدت بیشتری برخوردار می‌شد و مرکز اعتراضات مناطقی چون آنجا بود؛ چرا که آنها شاکی‌تر از مردم استان‌های جنوبی هستند.
کوشکی با اعتقاد بر این‌که «اعتراضات کنونی در عراق مصنوعی است و واقعی نیست» ادامه داد: بر اساس آنچه که گفته شد اگر این اعتراضات واقعی بود در مناطقی مانند موصل که وضعیت اقتصادی به خاطر حمله داعش بدتر از استان‌های جنوبی است می‌بایست شدت بیشتری داشت؛ چرا که به قول خودشان دولت نیز رسما آنها را رها کرده است.
وی ادامه داد: کسانی که در پشت این اعتراضات هستند می‌خواهند دولت شیعه در عراق توسط شیعیان سرکوب شود. در واقع آنها می‌خواهند یک جنگ داخلی در بین شیعیان ایجاد کنند که بر اساس این جنگ توان شیعه از بین برود و آنها در نهایت تن به حاکمیت دیکتاتوری بدهند که به عنوان میانجی بخواهد در عراق حکومت کند.
این استاد دانشگاه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با نقش ایران در عراق اظهار کرد: در مورد ایران در عراق آنچنان مبالغه شده است که بعضا خودمان نیز این مبالغه باورمان شده است و تصور می‌کنیم که ما قدرت مایشاء در عراق هستیم ولی واقعیت بیرونی این‌گونه نیست.
وی با بیان این‌که «در حال حاضر بانک مرکزی عراق کاملا در دست آمریکایی‌هاست و آمریکایی‌ها از یک کاپیتولاسیون خاص در عراق برخوردار هستند» ادامه داد: چنانکه مقامات عراقی نمی‌دانند که در فلان پایگاه آمریکا در این کشور چه کسانی وارد می‌شوند و چه کسانی خارج می‌شوند. در واقع اطلاعی ندارند که در پایگاه‌های آمریکا در عراق چه خبر است؟
کوشکی با اعتقاد بر این‌که «آمریکایی‌ها در عراق فعال مایشاء هستند» افزود: سفارت آمریکا در عراق بزرگترین سفارتخانه در جهان است و حتی می‌توان گفت یک دولت در عراق است.
وی با بیان این‌که «تقریبا یک سوم پول نفت عراق را آمریکایی‌ها بر می‌دارند» ادامه داد: بر اساس ثبت‌های واقعی بازیگر واقعی در این کشور آمریکاست و این‌که عده‌ای می‌گویند ایران میوه آمریکایی‌ها در عراق را برداشته است به این خاطر است که آمریکایی‌ها می‌خواستند بهره برداری حداکثری از عراق داشته باشند ولی این موضوع محقق نشد.
کوشکی همچنین به سرمایه گذاری ترکیه در عراق اشاره کرد و گفت: باور غلط ما این است که ما در عراق همه کاره‌ایم و به این نگاه باید نقد جدی وارد کرد. نگاه ما به عراق رئال نیست و ما نسبت خود را با عراق نمی‌شناسیم. ما هنوز نمی‌دانیم عراق برای ما یعنی چی؟ و آنچه که بر ذهن مسئولان ما در مورد عراق حاکم است مبتنی بر واقعیت نیست مبتنی بر تحولات در کف خیابان‌های این کشور نیست.
کوشکی با تاکید بر این‌که «ما باید اقدام به سرمایه گذاری اقتصادی در عراق بکنیم» افزود: حضور واقعی ما در عراق باید حضور اقتصادی باشد و این حضور باعث می‌شود که طرفداران واقعی بیشتری داشته باشیم؛ در حالیکه ما متاسفانه صرفا به ارتباط با برخی از احزاب و گروه‌های سیاسی در این کشور بسنده کرده‌ایم.
وی همچنین حضور فرهنگی و رسانه‌ای ایران در عراق را صفر دانست و خاطرنشان کرد که این حضور نباید قربانی حضور امنیتی و سیاسی شود.
