بخش اول :
پس از گزارش تحلیلی قبل مبنی بر استثمار کشاورزی عراق توسط هلند،ماه گذشته شاهد همایش هایی مشابه در هتل پارک پلازای لندن بودیم. شرکت انگلیسی CWC که متخصص در برگزاری همایش هایی در زمینه انرژی بوده و در این زمینه حتی جایزه ملکه انگلیس را نیز دریافت کرده است، همایشی را با عنوان "نفت عراق" (iraq petroleum) در دو روز برگزار کرد که بلندپایه ترین مقامات عراق در زمینه نفت و انرژی در آن حضور یافتند. "کرکوک و موصل ، پروژه های عظیم" (kirkuk and mosul megaprojects) نام همایش دیگری است که روز بعد از نشست اول و در ادامه آن برگزار شد و مساله نفت و گاز، همچنان مساله اصلی همایش بود.
شرکت کنندگان این دو همایش، مجموعه بزرگی از شخصیت های سیاسی و صاحب منصبان و تصمیم گیران بخش نفت و انرژی بودند که در راسشان ثامر الغضبان، (معاون نخست وزیر در امور انرژی و وزیر نفت) دیده می شود. از مهمانان خارجی می توان از مدیر اجرایی آژانس بین المللی انرژی، سفیر انگلستان در عراق، نماینده اتحادیه اروپا، نماینده موسسه خاورمیانه در واشنگتن، نماینده بسیاری از شرکت های فعال در حوزه نفت و انرژی و کارشناسان و متخصصین این حوزه نام برد.
مشخص است که چنین همایشاتی اهداف بلندی را دنبال می کند؛ از طرفی اقتصاد تشنه عراق به دنبال شرکا و سرمایه گذارانی است که در تولید بیشتر نفت و انرژی و درآمد بیشتر برای دولت یاریشان دهد و از طرفی شرکت های بزرگ و کوچک اروپایی بازار خوبی را برای سرمایه گذاری و بهره کشی یافته اند. بازاری که تقریبا از شر تروریست های دست پرورده غرب رها شده و با حجم نیازهایی بیشتر دوباره به آغوش باز غربی ها بازگشته است!
بخش دوم :
اما چرا شاهد این دست همایشها در کشورهای غربی هستیم؟ شاید دلیل آن را بتوان در تاریخ عراق جستجو کرد. آنجا که همین احزاب و مسئولین فعلی عراق، در خارج از مرز ها اپوزیسیون حکومت صدام را تشکیل داده بودند و پس از سرنگونی صدام به این جایگاه دست یافتند. کشورهای غربی و در رأسشان انگلستان، در آن دوره مأمن خوبی برای تشکیل و تربیت اپوزیسیون بودند. احزاب و عراقی های رانده شده از وطن نیز بارها همایش های خرد و کلان خود را ناچار در این کشورها برگزار می کردند.
شاید به جرات بتوان گفت، نسل فعلی مسئولین عراقی، بسیاریشان تربیت یافته محافل آموزشی دولت سازی در انگلستان و دیگر کشورهای غربی بودند و همین رابطه است که ارتباطات اقتصادی و سیاسی فراوانی را بین عراق و غرب ایجاد کرده و البته موجب فساد گسترده در بسیاری دستگاه های داخلی عراق نیز گشته است! آنجا که سود ها و سرمایه های کلان بین شرکت های غربی و مسئولین داخلی تقسیم شده و سهم اندکی به مردم می رسد. برای مثال در قرارداد بین شرکت گاز بصره و شرکت شل انگلیس و میتسوبیشی ژاپن، نزدیک به نصف عایدات آن به طرف های خارجی می رسد و تنها 51 درصد سهم طرف عراقی می باشد!
برای نمونه دفتر مقابله با فساد انگلستان SFO بهمن سال گذشته، از تحقیقات منتج به فساد در شرکت انگلیسی پتروفاک پرده برداشت که موجب سقوط 30 درصدی سهام این شرکت گشت. رئیس سابق بخش فروش بین المللی پتروفاک به یازده مورد رشوه غیرقانونی خود اعتراف کرده که موجب عقد قرارداد هایی به ارزش 730 ملیون دلار در عراق گشته است! پتروفاک شرکت خدمات نفتی ثبت شده در انگلستان است که انواع مختلفی از قرارداد های نفتی (FEED,EPC,O&M, T&M ,TS) را اجرا می کند و ارزش قرارداد های آن در عراق بین سالهای 2011 تا 2015 یک ملیارد دلار بوده و برخی از قرار دادهای FEED این شرکت نیز دارای رقم مشخصی نیست!
برخی منابع می گویند که هیچ شرکت نفتی عامل در منطقه خلیج نیست که نتوانسته باشد یکی از منتسبین به خود یا تمویل شده از جانب خود را در حکومت فعلی عادل عبدالمهدی بگمارد! مشخص است که طرف های رشوه گیرنده و فاسد در وزارت ها و دولت کنونی عراق نیز همچون گذشته حضور دارند و به دنبال ایجاد قرارداد هایی مشابه با امتیازاتی خاص هستند که فعلا اروپایی ها در کسب این امتیازات پیش تازند و تا عزم جدی در مقابله با فساد ایجاد نشود، غارت منابع عراق بدین شکل ادامه خواهد یافت.